«...θεωρώ, ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να αποκτήσει θέση ισότιμου συνομιλητή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αν οι συμπολίτες μου με στείλουν στην Ευρωβουλή, η “ατζέντα των πολιτών”, όπως την ονομάζω θα αποτελέσει πρώτη προτεραιότητά μου».
*Διαβάστε την συνέντευξή μου στην ιστοσελίδα tomanifesto.gr και τον Χρήστο Μυτιλινιό
1. Το βιογραφικό σας είναι αρκετά πλούσιο, είστε δικηγόρος με ειδίκευση στο ευρωπαϊκό Δίκαιο ενώ έχετε διατελέσει περιφερειάρχης και Δήμαρχος. Θέλω να σταθούμε λίγο στην υπηρεσία σας ως σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ και να σας ρωτήσω βάσει των γνώσεων και της εμπειρίας σας, τι μέλλει γενέσθαι στην Ευρώπη στον τομέα της Ενέργειας. Η πράσινη μετάβαση είναι «σε καλό φεγγάρι» σίγουρα, ωστόσο είμαστε καλά προετοιμασμένοι στην Ευρώπη για την ολοκληρωμένη πράσινη ενέργεια;
Σε γενικές γραμμές θα έλεγα ότι ναι. Ειδικά τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί μηχανισμοί αρκετά γρήγορης διεκπεραίωσης των σχετικών αιτημάτων και έχουν προβλεφθεί χρηματοδοτήσεις για μεγάλα πρότζεκτ Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, σε αρκετά από τα οποία, μάλιστα, πρωταγωνιστούν ελληνικές εταιρείες.
Το ζήτημα, ωστόσο, έγινε πολύ πιο σύνθετο από την πανδημία και μετά. Αρχικά τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, στη συνέχεια το αυξημένο κόστος δανεισμού, το ακριβό χρήμα δηλαδή και, πάνω απ’ όλα η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία δημιούργησαν νέα δεδομένα.
Κι αυτό επειδή οι δύο πρώτες παράμετροι έφεραν καθυστέρηση και εμπόδια στην ανάπτυξη μεγάλων μονάδων ΑΠΕ, ενώ η τρίτη δημιούργησε έγειρε ζήτημα ενεργειακής ασφάλειας.
Αυτό δημιούργησε την ανάγκη για ενεργειακή αυτάρκεια εδώ και τώρα και όχι με βάση ένα χρονοδιάγραμμα που, εξ ορισμού και εκ φύσεως, είναι αρθρωτό και εκτείνεται σε βάθος χρόνου. Ωστόσο αν οι χώρες προχωρήσουν στην εκμετάλλευση των ενεργειακών τους αποθεμάτων χτίζοντας και τις απαραίτητες συμμαχίες με τους κυρίαρχους παίκτες ( Βόρεια Αφρική, Εμιράτα, Σαουδική Αραβία) η ενεργειακή επάρκεια μπορεί να επιτευχθεί.
Είμαι, λοιπόν, αισιόδοξος ότι εάν η Ευρώπη το θελήσει πραγματικά, μπορεί να διορθώσει τις στρεβλώσεις στο χρηματιστήριο ενέργειας και να ξαναμπεί σε τροχιά γρήγορης μετάβασης στην πράσινη ενέργεια, σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ότι σήμερα.
2. Τα δύο μεγαλύτερα προβλήματα στην Ευρώπη όπως τα εκφράζουν οι πολίτες, είναι η ακρίβεια και η ασφάλεια. Τι πιστεύετε ότι μπορεί να κάνει παραπάνω η Ένωση για την αντιμετώπισή τους;
Μπορεί και οφείλει να κάνει πάρα πολλά. Τα περισσότερα, δυστυχώς, απ’ την αρχή. Διότι πρέπει να πούμε εδώ ότι η “Γερμανική Ευρώπη”, όπως διαμορφώθηκε από τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και μετά, υπήρξε παρωπιδική.
Εμμονική με τη δημοσιονομική σταθερότητα, η Ε.Ε. έθεσε σε μόνιμη αναστολή όλες τις κομβικές μεταρρυθμίσεις και πρωτοβουλίες που τώρα ανακύπτουν ως αγκάθια για την ασφάλεια, την ακρίβεια και πολλά άλλα ακόμη.
Στην πράξη, αυτή η αδράνεια υπονόμευσε και την ενοποίηση και τη διεύρυνση.
Διότι, αν είχαμε προχωρήσει ως τώρα με πνεύμα γνήσιας ομοσπονδίας κρατών σε μια κοινή και ακηδεμόνευτη διπλωματική πολιτική, σε ουσιαστική ενίσχυση του αγρο-κτηνοτροφικού τομέα, σε ένα πιο κοινωνικό πρόσωπο της Ένωσης, στην προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, στην απρόσκοπτη πρόσβαση των Ευρωπαίων πολιτών στα δημόσια αγαθά, στην προστασία των συνόρων, στην τεχνολογική πρωτοπορία, στην επαναβιομηχάνιση της Ευρώπης και σε αρκετά άλλα ακόμη, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά.
Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ακόμη πολύ αργά. Αρκεί το νέο Ευρωκοινοβούλιο, ως κορυφαίος θεσμός αιρετών στην Ε.Ε., να πιέσει προς την κατεύθυνση της υλοποίησης των συμφωνιών και στον περιορισμό του ρόλου των άτυπων οργάνων στη λήψη των αποφάσεων και να φέρει στο επίκεντρο των πολιτικών τον πολίτη.
3. Έχοντας διατελέσει Δήμαρχος και Περιφερειάρχης, η εμπειρία σας στην αυτοδιοίκηση είναι αξιομνημόνευτη και ιδιαιτέρως χρήσιμη. Ζούμε στην εποχή της κλιματική κρίσης και η πολιτική προστασία είναι τεράστιο κεφάλαιο στις ημέρες μας. Πώς μπορεί να βοηθηθεί από την Ευρώπη η Τοπική Αυτοδιοίκηση και ποιες κινήσεις πρέπει να γίνουν, τόσο για πόρους, όσο και για εκπαίδευση των αρμοδίων στην Πολιτική Προστασία;
H ερώτησή σας είναι πολύ καίρια και θίγει ένα ζήτημα που ξεπερνά την Πολιτική Προστασία. Επειδή από το 2014 ως το 2919 διετέλεσα και εκλεγμένος Αντιπρόεδρος στο Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών του Συμβουλίου της Ευρώπης, έναν θεσμό που εκπροσωπεί 200.000 Δήμους και Περιφέρειες από 47 χώρες, μπορώ με βεβαιότητα να σας πω το εξής: χωρίς μια εξαιρετικά αναβαθμισμένη σε ρόλο και πολύ εμπλουτισμένη σε πόρους και στελέχη Τοπική Αυτοδιοίκηση, καμία μεγάλη πολιτική της Ε.Ε. δε μπορεί να εμπεδωθεί ουσιαστικά και με τρόπο ωφέλιμο για τους πολίτες.
Ειδικά το πολυσύνθετο θέμα της κλιματικής κρίσης είναι πρακτικώς αδύνατον να αντιμετωπιστεί μόνον “κεντρικά”, χωρίς να παραχωρηθούν μέσα και αυξημένες αρμοδιότητες στους φορείς της τοπικής διακυβέρνησης.
Η Πολιτική Προστασία, για να είναι αποτελεσματική, απαιτεί ένα τόσο υψηλό επίπεδο γνώσης των επιμέρους τόπων και κατανόησης των τοπικών κοινωνιών που καμία επιστημονική μελέτη ή οριζόντια πρακτική δε μπορεί να εξασφαλίσει.
Οι ΟΤΑ μπορούν να έχουν αυτού του είδους τη διαλεκτική, βαθιά δημοκρατική και εξαιρετικά χρήσιμη και ουσιαστική σχέση με τους πολίτες.
Θεωρώ, λοιπόν ότι όχι μόνον για τέτοιου είδους μείζονα ζητήματα αλλά ακόμη και για τα πιο μικρά, πεζά και καθημερινά, η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να αποκτήσει θέση ισότιμου συνομιλητή στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αν οι συμπολίτες μου με στείλουν στην Ευρωβουλή, η “ατζέντα των πολιτών”, όπως την ονομάζω θα αποτελέσει πρώτη προτεραιότητά μου.
