Η τοπική αυτοδιοίκηση ως βασικός μοχλός της περιφερειακής ανάπτυξης, η πρωτογενής παραγωγή, ο τουρισμός (αναπόφευκτα για τη χώρα μας, σε σχέση και με τις εξελίξεις στο προσφυγικό – μεταναστευτικό) και η νησιωτικότητα είναι οι άξονες στους οποίους σκοπεύω να κινηθώ στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, εφόσον το εκλογικό σώμα με τιμήσει με την ψήφο του στις εκλογές της 26ης Μαΐου.
Σε πολλούς, αν όχι στους περισσότερους, αυτό που ονομάζουμε “Ευρωπαϊκή Ένωση” μοιάζει κάτι απρόσωπο και απροσπέλαστο. Είναι κάτι που συνάντησα συχνά, με πολλούς τρόπους, στα εννιά χρόνια που εργάστηκα ως νομικός σύμβουλος στην Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. Και δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι έχει πραγματική βάση μια τέτοια θεώρηση. Όντως, η υλοποίηση της ενοποίησης, ενθυλακώνει περισσότερη γραφειοκρατία και πιο περίπλοκους μηχανισμούς απ’ όσο θα έπρεπε. Όμως, κάτι τέτοιο ήταν μάλλον αναπόφευκτο.
Η Ευρώπη δεν θα ήταν εύκολο, ούτε ίσως και σκόπιμο να γίνει ένα μεγάλο ομόσπονδο “κράτος”, αποτελούμενο από κράτη-“πολιτείες”, όπως π.χ. οι ΗΠΑ. Από ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι σήμερα, όμως, είναι πολλά και σημαντικά τα βήματα που έχουν γίνει προκειμένου η ενοποίηση να ολοκληρωθεί με τρόπο ουσιαστικό και αποτελεσματικό, που να σέβεται το παρελθόν και τις ιδιαιτερότητες των λαών, αλλά συγχρόνως να καλλιεργεί σε όλα και την αίσθηση μιας υπερεθνικής, ευρωπαϊκής ταυτότητας. Την πεποίθηση ότι συμμετέχουν σ’ ένα σχηματισμό που μπορεί να σταθεί πολύ καλύτερα απ’ ότι το κάθε κράτος μόνο του σ’ ένα διεθνές περιβάλλον παγκοσμιοποίησης και ανάδειξης νέων “υπερδυνάμεων” σε επίπεδο οικονομικό, αλλά και γεωπολιτικό.
Η “Ευρώπη” σήμερα απειλείται εσωτερικά από την άνοδο των ακραίων φωνών, του εθνικισμού και του ευρωσκεπτικισμού και εξωτερικά έχει να αντιμετωπίσει την εμπορική πολιτική Τραμπ, τη στάση της Ρωσίας, το προσφυγικό / μεταναστευτικό ζήτημα και τον οικονομικό ανταγωνισμό από Κίνα και Ινδία. Βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Με το πολύ αναβαθμισμένο θεσμικά Ευρωκοινοβούλιο που θα αναδειχθεί στις 26 Μαΐου ως κεντρικό άξονα έμπνευσης και εφαρμογής πολιτικών της η Ε.Ε. οφείλει να υπερασπιστεί στα χρόνια που θα έλθουν όχι μόνον τα ζητήματα που αναφέραμε -και αρκετά άλλα ακόμη – αλλά κι αυτόν τον ίδιο τον ιδεολογικό πυρήνα της σύστασης και της ύπαρξής της. Οφείλει να έλθει πιο κοντά στον πολίτη, να αναδείξει και πάλι το κοινωνικό της πρόσωπο, να καταπολεμήσει την ανεργία, να επενδύσει κι άλλο σε τεχνολογία και ανάπτυξη, να διασφαλίσει τα σύνορά της, να λάβει μέτρα για το δημογραφικό της μέλλον και, ίσως πάνω απ’ όλα, να φροντίσει για την περιφερειακή της ανάπτυξη, προκειμένου να άρει τις ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου. Και να είστε βέβαιοι, ότι θα το κάνει! Γραφειοκρατία ή όχι και γρήγορα ή όχι αντανακλαστικά, η Ευρώπη έχει αποδείξει ότι τολμά τις τομές και προχωρά.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν πρέπει, δεν έχει το περιθώριο να εκπροσωπηθεί στο Ευρωκοινοβούλιο που θα αναδειχθεί από τις Ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου από αντιπροσωπεία “προσωπικοτήτων”. Η ψήφος στις 26 Μαΐου δεν μπορεί να βασίζεται σε ελαφρά κριτήρια ή σε συναισθηματικούς λόγους. Πρέπει να είναι ψήφος λογικής, βασισμένη σε ένα κυρίως ζητούμενο: όσες και όσοι εκλεγούν και βρεθούν στο Ευρωκοινοβούλιο, θα πρέπει να είναι έτοιμοι από τις 27 Μαΐου ήδη, κατάλληλα προετοιμασμένοι και με όλα τα εφόδια και τις απαραίτητες ικανότητες ώστε άμεσα να προωθήσουν πρωτοβουλίες ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες. Πρωτοβουλίες που όχι μόνο θα εκμεταλλεύονται πλήρως τις υφιστάμενες και εξαγγελθείσες ήδη ροές χρηματοδότησης της Ε.Ε., αλλά θα οδηγήσουν και στην χάραξη νέων σχετικών πολιτικών, προς όφελος της Ελλάδας.
Η τοπική αυτοδιοίκηση ως βασικός μοχλός της περιφερειακής ανάπτυξης, η πρωτογενής παραγωγή, ο τουρισμός (αναπόφευκτα για τη χώρα μας, σε σχέση και με τις εξελίξεις στο προσφυγικό – μεταναστευτικό) και η νησιωτικότητα είναι οι άξονες στους οποίους σκοπεύω προσωπικά να κινηθώ σε σχέση με τα πιο πάνω, εφόσον το εκλογικό σώμα με τιμήσει με την ψήφο του στις εκλογές της 26ης Μαΐου.
Έχω περάσει τρία χρόνια στο Ευρωκοινοβούλιο, ως επιστημονικός συνεργάτης σε τρεις σημαντικές επιτροπές. Και η εμπειρία μου από το Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, θεσμό που εκπροσωπεί 200.000 Δήμους και Περιφέρειες από τις 47 χώρες μέλη, υπήρξε και παραμένει πολύτιμη. Οι 647 αιρετοί του Κογκρέσου με εξέλεξαν αντιπρόεδρό του το 2016 και ξανά το 2018 και η ενεργός μου συμμετοχή σ’ αυτό το σημαντικό όργανο με την πολύπλευρη δραστηριότητα και επιρροή μ’ έχουν βοηθήσει ώστε να έχω διαμορφωμένη μια ατζέντα διεκδικήσεων που εδράζεται σε πραγματιστικές βάσεις, διότι τα θέματά της είναι θέματα που έχουν αναδειχθεί από τις ανάγκες και τις προσδοκίες της ευρύτερης ευρωπαϊκής καθημερινότητας, όπως μόνον η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να αφουγκραστεί και να κωδικοποιήσει.
Η ατζέντα αυτή βασίζεται σε πάγιες θέσεις της Νέας Δημοκρατίας, του κατεξοχήν ευρωπαϊκού κόμματος στην Ελλάδα και αξιοποιεί τις ήδη εφαρμοσμένες βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και τους διαύλους χρηματοδότησής τους. Συγχρόνως, επεκτείνεται και σε τομείς για τους οποίους υπάρχει ευρωπαϊκό ενδιαφέρον -και, συνεπώς, υπάρχει και τρόπος να αντληθούν κεφάλαια για την υλοποίησή τους – αλλά που δεν έχουν ως τώρα γίνει αντικείμενο διεκδίκησης από την ελληνική πλευρά.
Επιγραμματικά, η ατζέντα αυτή αφορά:
- Ένα νέο σχέδιο για τη σταδιακή αναβάθμιση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στους κύκλους της Ευρώπης. Η αναγκαιότητα αυτή έχει ήδη γίνει αποδεκτή σε γενικές γραμμές και σε επίπεδο αρχής από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και ήδη, δύο δισεκατομμύρια ευρώ πρόκειται να διατεθούν για το σκοπό της ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών τα προσεχή χρόνια από την Ε.Ε. Το άμεσο ζητούμενο είναι αυτά τα ποσά να διαχειριστούν από τους ίδιους τους Δήμους και όχι από την κεντρική εξουσία. Και το μεσοπρόθεσμο ζητούμενο είναι οι σχετικές ροές χρηματοδότησης να αυξηθούν και, συγχρόνως, η τοπική αυτοδιοίκηση να αποκτήσει status θεσμικού συνομιλητή στη χάραξη των ευρωπαϊκών πολιτικών. Άλλωστε, σχεδόν το 70% αυτών των πολιτικών εναπόκεινται στους Δήμους και τις Περιφέρειες για την υλοποίησή τους και είναι παράλογο, ενώ συμβαίνει αυτό απ’ τη μία, απ’ την άλλη, να έχουν έως και… κανένα λόγο για το ποιες θα είναι αυτές οι πολιτικές.
- Ένα νέο σχέδιο άντλησης πόρων και τεχνογνωσίας για τη βελτιστοποιημένη αγροτική και κτηνοτροφική δραστηριότητα στη χώρα. Είναι ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα έχει εγγενή πλεονεκτήματα να αξιοποιήσει, αλλά ως τώρα δεν το κάνει, παρότι το έδαφος είναι πρόσφορο και η αναστάτωση από τις πρόσφατες διεθνείς εμπορικές πολιτικές των ΗΠΑ δημιουργούν νέες ανάγκες και, συνεπώς, ανοίγουν και νέους δρόμους.
- Ένα νέο, βιώσιμο και ρεαλιστικό σχέδιο για την αντιμετώπιση του προσφυγικού / μεταναστευτικού προβλήματος με κατάλληλη διοχέτευση πόρων και με την υιοθέτηση εφαρμόσιμων πρακτικών για τη διαχείρισή του. Ως Δήμαρχος Σάμου, από το 2014, έχω πικρή, ιδία πείρα για το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ως τώρα αντιμετωπίσει το θέμα σπασμωδικά, αποσπασματικά, επιπόλαια και, σε κάποιες στιγμές, έως και με τρόπο εθνικά επικίνδυνο. Είναι, για παράδειγμα, αδιανόητο να εμπλέκονται στη διαχείριση του προσφυγικού 13 φορείς, κρατικοί και ΜΚΟ, αλλά όχι οι Δήμοι που φιλοξενούν hot-spot. Όπως είναι αδιανόητο να εμπλέκεται το θέμα των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ με τις προσφυγικές ροές στα νησιά του Β.Α. Αιγαίου, όπως είναι αδιανόητο από τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που έχουν φτάσει στη χώρα για το ζήτημα, όλοι οι εμπλεκόμενοι Δήμοι μαζί, να έχουν πάρει… 4.500.000. Αυτά τα… αδιανόητα, πρέπει να λάβουν τέλος. Η πίεση που ασκείται στις τοπικές κοινωνίες είναι μεγάλη και εφόσον υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί το θέμα ανθρωπιστικά, αλλά και ρεαλιστικά και αποτελεσματικά, οι τρόποι αυτοί πρέπει να εφαρμοστούν.
- Ένα νέο, πραγματιστικό σχέδιο για την πλήρη αξιοποίηση της τουριστικής δυναμικής που διαθέτει η χώρα μας. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να γίνει ολόκληρη, και όχι μόνον τα νησιά της, προορισμός 365 ημερών το χρόνο και για όποιο λόγο μπορεί να σκεφτεί κανείς. Έχει τις δυνατότητες να αναπτύξει θεματικό τουρισμό, χειμερινό τουρισμό, πολιτιστικό τουρισμό, εκπαιδευτικό τουρισμό, συνεδριακό τουρισμό, εκθεσιακό τουρισμό, ιατρικό τουρισμό… Οφείλει να κινηθεί σ’ αυτή την κατεύθυνση, άμεσα.
- Τέλος, ένα νέο σχέδιο για τη νησιωτική πολιτική, που βασίζεται σε καθολικά χαμηλότερους συντελεστές Φ.Π.Α. και, από εκεί, επεκτείνεται και στην υιοθέτηση όλων των βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών για τη νησιωτικότητα, προσαρμοσμένων στην ελληνική πραγματικότητα. Χρόνια τώρα, ακόμη και πριν γίνω πρόεδρος της Επιτροπής Νησιωτικότητας της ΚΕΔΕ, υποστήριζα και υποστηρίζω ότι η νησιωτικότητα μπορεί και πρέπει να γίνει για τη χώρα μας στρατηγικό πλεονέκτημα -αντί για μειονέκτημα, όπως στην πράξη το μετατρέπουν οι ασυλλόγιστες και κοντόφθαλμες πολιτικές της κεντρικής εξουσίας.
Υπάρχει δύναμη και δυναμική στη νησιωτικότητα και ανεξάντλητοι τομείς για προσέλκυση επενδύσεων σε πολλούς τομείς και για το καλό των ίδιων των νησιωτών, αλλά και ολόκληρης της χώρας. Πρέπει να ξεκινήσουμε τη σχετική προσπάθεια άμεσα και με ρεαλιστικό πλάνο.
Εύχομαι και ελπίζω, στις 27 Μαΐου να είμαι παρών στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, ώστε η προσπάθεια και για τους πέντε προαναφερθέντες στόχους να ξεκινήσει άμεσα και από γερή βάση.
[04.05.2019] Άρθρο στο mikrometoxos.gr
